23 juli 2017

Toekomst Brabantse veehouderij

PvdA hecht sterk aan gezondheid en natuur, naast economie

Een aangescherpt provinciaal beleid voor milieueisen aan veestallen heeft afgelopen weken geleid tot veel beroering. Hierbij lag de nadruk op de mogelijke economische gevolgen voor de veehouders. Onderbelicht bleven echter de gevolgen die de intensieve veehouderij heeft voor de gezondheid, de leefomgeving en de natuur. De PvdA meent dat juist deze aspecten meer nadruk verdienen.

Snellere ombouw van verouderde veestallen is noodzakelijk

Voor de PvdA in Gilze en Rijen zijn gezondheid, een goede leefomgeving en het behoud van de Brabantse natuur redenen om de overlast door de intensieve veehouderij te verminderen. Het beste kan dit door verkleining van de veestapel. De mogelijkheden hiervoor zijn echter beperkt.

Op 7 juli jl. hebben provinciale staten van Noord-Brabant enkele belangrijke besluiten genomen om te komen tot een versnelling van de gewenste omvorming van de veehouderij.

Deze zijn, kort samengevat:

  • de uitstoot van ammoniak uit veestallen moet verminderen. Dit geldt niet alleen voor varkens- en kippenstallen, maar ook voor geiten- en koeienstallen;
  • het geldt voor alle stallen bij varkensbedrijven die ouder zijn dan 15 jaar en melkveestallen die ouder zijn dan 20 jaar;
  • aanpassing van de stallen aan milieueisen moet versneld plaatsvinden voor 2022 ipv 2028. Boeren die hun stallen nooit aanpasten aan milieueisen omdat ze aangaven om hun bedrijf voor 2020 te zullen beëindigen maar nu toch willen doorgaan, moeten hun stallen voor 2020 op orde hebben. Onder voorwaarden kan dit worden uitgesteld tot 2022;
  • er mogen de komende 2 jaar geen geitenstallen bij komen in Noord-Brabant.

Ook voor het verwerken van mest en de mogelijkheid voor nieuwbouw van stallen zijn door de provincie de regels gewijzigd en aangescherpt.

Effecten van het aangescherpte provinciaal beleid

Van het aangescherpte beleid zijn de volgende effecten te verwachten:

  • minder ammoniakuitstoot uit stallen waardoor de – aanzienlijke – negatieve effecten voor de natuur (teveel stikstof) en de leefomgeving (teveel stank) worden verminderd;
  • door (versnelde) afname van het aantal veestallen ontstaat minder geuroverlast en ook minder fijnstof. Dit laatste is van groot belang om de kans op en de schadelijke gevolgen voor de gezondheid zoals longaandoeningen en bijvoorbeeld de kans op Q-koorts te verminderen. De vele slachtoffers van Q-koorts (4.200 en ten minste 74 doden) en de actuele berichtgeving over de gevolgen die veel mensen nog dagelijks ondervinden rechtvaardigen alleen al het aangescherpte beleid. Dit mede door de wijze waarop het rijk hiermee omspringt.
  • meer veestallen worden gemoderniseerd en aangepast, terwijl de veestapel hierdoor naar verwachting niet zal toenemen.

Om de effecten voor verouderde veebedrijven op te vangen heeft de provincie een flankerend financieel en sociaal beleid in het vooruitzicht gesteld. Komend najaar komt hierover meer duidelijkheid. Dit beleid is met name ook gericht op jongere en oudere veehouders. Bovendien krijgen landbouwbedrijven de mogelijkheid om uit te groeien van 1,5 naar 2,5 hectare.

De PvdA staat achter de provinciale plannen

Net als de statenfractie onderschrijft de PvdA in Gilze en Rijen het aangescherpte beleid. Immers het leidt tot een verbetering van de leefomgeving, gezondheid en natuur. Maar ook tot verdere economische ontwikkelingsruimte voor bedrijven die investeren in milieu, duurzaamheid en innovatie. Door de te grote stikstofbelasting op natuurgebieden bestaat immers nu al een slot op bijvoorbeeld nieuwe bedrijfsvestigingen en wegenaanleg. Voor de milieubelasting uit de intensieve veehouderij betalen de samenleving en de natuur momenteel een te hoge prijs.

De PvdA in Gilze en Rijen heeft zich onlangs als enige partij in de raad uitgesproken tegen een door het CDA ingediende motie met als strekking de oproep om toch vooral de termijn van 2028 te handhaven en niet te versnellen naar 2022. Ook het college van B&W stelde zich achter deze motie. Voor de PvdA is dit onbegrijpelijk en in strijd met het wettelijk vastgelegde voorzorgbeginsel waarvoor de gemeente de verantwoordelijkheid draagt. Immers de negatieve effecten van de intensieve veehouderij op de gezondheid en de natuur zijn overduidelijk. Vele rapporten van o.m. de Gezondheidsraad, zoals het recent verschenen rapport ‘Veehouderij en gezondheid omwonenden’, waarschuwen hiervoor. Door de meerderheid van de raad van Gilze en Rijen zijn deze waarschuwingen evenwel zonder bespreking ervan ter kennisname terzijde gelegd.

In de motie van het CDA is, gesteund door de andere fracties behalve de PvdA, ook als argument opgevoerd dat vooral traditionele gezinsbedrijven door de maatregelen worden getroffen. Dit is weinig steekhoudend omdat de schaalvergroting in de landbouw al jarenlang gaande is. En het CDA zich hierover niet laat horen, zoals bijvoorbeeld recent bij het plan voor de vestiging van een megastal voor 18.000 varkens in Nijnsel en een megastal voor bijna 2.700 geiten dichtbij de dorpskom van Bavel.

Wat moet er in Gilze en Rijen gebeuren

Ook in onze gemeente zijn maatregelen te nemen om de milieu- en gezondheidsbelasting van verouderde veestallen te verminderen. Hierbij denkt de PvdA aan:

  • door niet benutte milieuvergunningen van leegstaande of niet gebouwde veestallen in te trekken ontstaat voor andere bedrijven ruimte om deze te benutten;
  • in het bestemmingsplan voor het buitengebied aan stoppende intensieve veehouderijen een andere bestemming te geven;
  • door de geurnormen aan te scherpen. Hiervoor behandelt de raad op 17 juli een voorstel;
  • in de door de gemeente nog op te stellen omgevingsvisie meer sturend op te treden wat betreft aard en omvang van landbouwbedrijven en dierenaantallen.

Meer als tot dusverre zullen gezondheid, een leefbare omgeving en ook een veerkrachtige natuur volgens de fractie van de PvdA een belangrijker rol moeten gaan spelen in het gemeentelijke beleid.

Contact met de PvdA fractie:

Peter von Meijenfeldt, [email protected] 06-53254002, Marielle Doremalen, [email protected] 06-44213664.

Waar ben je naar op zoek?