PvdA Gilze en Rijen op de fiets langs ons industrieel erfgoed
De traditionele jaarlijkse fietstocht van de PvdA Gilze en Rijen ging dit jaar met een wat uitgedund, maar selectief gezelschap. Het thema van dit jaar was het industrieel erfgoed in de gemeente n.a.v. het boek ‘Steunt de uitgeslotenen’ van Kees van der Heijden, over de katholieke arbeidersbeweging in Gilze en Rijen, te verkrijgen bij de Heemkring Molenheide.
Een zonovergoten fietstocht met start in Gilze voerde ons o.a. langs locaties van voormalige schoen- en leerfabrieken en steenfabrieken in onze gemeente, waar ter plaatse door Kees korte boeiende toelichtingen werden gegeven.
Vakbondsleden
Onze tocht begon in Gilze en we reden eerst langs de voormalige schoenfabrieken van Jacobs (Jagil) in de Nieuwstraat en De Jong (Aristo) in de Aalstraat. De afdeling van de Schoen- en Lederbewerkersbond die in 1915 in Gilze werd opgericht, haalde zijn leden vooral van deze twee grote schoenfabrieken.
Eerste staking
Daarna fietsten we langs de voormalige steenfabriek van Gilze, waar in 1916 een afdeling van de steenfabrieksarbeidersbond St. Stefanus werd opgericht en waar ook de eerste staking in de gemeente werd georganiseerd tegen de lage lonen en de slechte werkomstandigheden. Onze tocht vervolgden we door het mooie buitengebied van onze gemeente. Van Gilze naar Bavel en via de bossen van Ulvenhout en Dorst naar Rijen.
Ontslagen
In Rijen bezochten we de locaties van de voormalige leerfabrieken ‘De Nederlander ’en de ‘Noord Brabander’. Hier werd in 1917 een groot conflict uitgevochten rondom het verenigingsrecht. Werknemers werden vanwege hun vakbondslidmaatschap door de beide directies ontslagen. Deze ‘uitgeslotenen’ kregen veel steun vanuit andere vakbonden in het land en ook in de pers werd uitgebreid aandacht besteed aan dit arbeidsconflict.
Strijd voor beter loon
Tenslotte deden we de voormalige steenfabriek aan de Vijf Eiken aan, waar in het begin van de jaren twintig van de vorige eeuw door de slecht behandelde steenfabrieksarbeiders fel werd gestreden voor betere lonen en arbeidsomstandigheden.
Onze mooie en interessante fietstocht eindigde bij Ton en Kitty van Gageldonk met een smakelijke Thaise maaltijd.
Bestuur PvdA Gilze en Rijen
e-mail; [email protected]
